Blog

Osoby starające się o kredyt muszą m.in. dokonać wyboru pomiędzy ratami równymi lub malejącymi? Zanim postaram się podpowiedzieć, które są dla kredytobiorcy korzystniejsze trochę teorii.

Rata kredytu składa się z dwóch elementów:

- rata kapitałowa,

- rata odsetkowa.

Na ratę odsetkową wpływ ma oprocentowanie kredytu, które składa się ze stopy bazowej oraz marży banku (za wyjątkiem kredytów z oprocentowaniem stałym, gdzie w określonym okresie mamy do czynienia z niezmiennością oprocentowania). Rata odsetkowa maleje wraz ze spłatą kapitału.

Rata kapitałowa w przypadku rat malejących stanowi iloraz kwoty kredytu i ilości miesięcy obowiązywania umowy kredytowej i jest ona stała w całym okresie kredytowania. W przypadku rat równych wysokość raty kapitałowej dostosowywana jest na podstawie algorytmu do ustalonej raty całkowitej. W tym przypadku część kapitałowa rośnie z każdą kolejną spłaconą ratą.

Zgodnie z powyższym rata malejąca w początkowym okresie będzie znacznie wyższa od raty równej, jednak znacznie szybciej spłacany jest kapitał, dzięki czemu kredyt wydaje się być znacznie tańszym. I w tym miejscu moim zdaniem kończą się zalety raty malejącej.

Po pierwsze zaciągając kredyt większości osób zależy, aby w początkowym okresie jego spłaty obciążenie ratą było możliwie jak najmniejsze. Wynika to z faktu, że kredyt zaciągany jest zwykle w związku z jakąś inwestycją (np. zakup nieruchomości), w wyniku której pozbywamy się również swoich oszczędności. W wielu przypadkach inwestycja ta wymaga również dodatkowych nakładów – w przypadku nabycia nieruchomości chodzi chociażby o jej urządzenie, jak np. zakup mebli itp. W związku z tym nawet już po jej zakupie znaczna część dochodów zgodnie z planem ma być przeznaczana na wydatki z tym związane.

Po drugie należy wziąć pod uwagę, że nasze dochody co do zasady raczej rosną, a zatem dany poziom ich obciążenia z każdym rokiem prawdopodobnie będzie mniej odczuwalny dla budżetu domowego.

Po trzecie niższe obciążenie miesięczne daje większy komfort psychiczny. Z jednej strony rzeczywiście im szybsza spłata kapitału, tym niższy koszt kredytu. Z drugiej jednak ustalenie wysokości raty na granicy wydolności budżetu domowego może doprowadzić do problemów, gdy w którymś z miesięcy z jakiegoś powodu (np. choroba) zarobimy mniej lub będziemy musieli wydać większą część dochodu na cele inne niż wcześniej zaplanowane. Warto wziąć też pod uwagę fakt, że mając niższe obciążenie miesięczne jesteśmy w stanie więcej zaoszczędzić. Pozwoli nam to zarówno na stworzenie odpowiedniej poduszki finansowej, dzięki której da się przetrwać ewentualny okres niższych dochodów. Większe możliwości oszczędzania dają jednocześnie możliwość dokonywania nadpłat kredytu, co spowoduje obniżenie jego kosztu w stosunku do pierwotnej kalkulacji.

Jeśli jednak kredytobiorca wychodzi z założenia, że jest w stanie płacić wyższe raty, to i tak biorąc pod uwagę fakt, że dana wysokość raty z czasem staje się mniej odczuwalna, warto wybrać raty równe jednak z krótszym okresem kredytowania. Zakładając, że zaciągamy kredyt w wysokości 300000zł na okres 25 lat, którego oprocentowanie wynosi 4% koszt odsetkowy w przypadku raty malejącej będzie wynosił 155016zł, a rata nr 1 – 2028zł. W przypadku raty równej koszt odsetkowy wyniesie 180900zł, a rata 1603zł. Z pozoru oszczędność byłaby rzeczywiście bardzo duża. Jeśli jednak skrócimy okres kredytowania dla rat równych, tak aby ustalić wysokość raty na poziomie zbliżonym do pierwszej raty wariantu „tańszego” spłacimy kredyt w 17 lat przy racie na poziomie 2048zł, a koszt odsetkowy takiego rozwiązania wyniesie 117792zł, a zatem jeszcze mniej niż w przypadku rat malejących.

Raty malejące mogą mieć ewentualnie sens w przypadku osób, które w nieodległej perspektywie czasowej zakładają spadek dochodów, np. w wyniku przejścia na emeryturę. W tym przypadku rzeczywiście zależeć powinno nam na możliwie jak najszybszej spłacie kapitału i możliwie jak najniższych ratach w momencie zmniejszenia dochodów.

87-500 Rypin, ul. Wiejska 2

+48 507 483 623

Lzalewski@fintime.com.pl

ŁUKASZ ZALEWSKI

KONTAKT